Gods onvoorstelbare antwoord op de valstrik van de duisternis

"Daarom heeft God Hem hoog verheven en Hem de naam geschonken die elke naam te boven gaat, opdat in de naam van Jezus elke knie zich zal buigen — in de hemel, op de aarde en onder de aarde — en elke tong zal belijden: ‘Jezus Christus is Heer,’ tot eer van God, de Vader."

Filippenzen 2:9-11​

[Laatst bewerkt: 24-5-2025 22.53] Satan is bepaald geen domme tegenstander. Hij is niet alleen de duistere bron van alle kwaad, de leugenaar en mensenmoordenaar vanaf het begin, hij is ook onvoorstelbaar intelligent, berekenend, strategisch en goed in staat om lang te wachten op kansen.

Bij de schepping had hij gezien hoe de mens gekroond werd tot heerser over het prachtige domein van de zichtbare wereld – over alles wat tastbaar, zichtbaar, hoorbaar of op enigerlei wijze zintuiglijk waarneembaar is. Het maakte hem jaloers, maar tegelijkertijd zag hij hier ook kansen liggen. Als hij deze gekroonde mens kon bespelen, kon verleiden om naar hem te luisteren, had hij via hen macht over de zichtbare werkelijkheid.

Hij besefte mogelijk ook dat God eeuwig trouw zou blijven aan de domeinen, mandaten en grenzen die Hij Zelf had ingesteld. Hij kende God goed genoeg om te beseffen dat Deze altijd het domein van de mens zou respecteren, en daarin niet zomaar ongevraagd zou ingrijpen. Dan zou Hij immers Zijn eigen inzettingen ondermijnen. De mens had van God een eigen gebied en een volledig eigen vrije wil gekregen. Als hij eenmaal binnen was in het domein van de mens kon hij voorlopig ongestoord zijn gang gaan. Hier lagen nog meer kansen voor zijn plannen met het rijk der duisternis.

Ten derde zag Satan misschien dat God zo ongelofelijk en eindeloos veel hield van de mensen die Hij gemaakt had, dat als de mens ook zou vallen (zoals hijzelf), en mee verloren zou dreigen te gaan, God hen zeker zou komen opzoeken. Hij zou vast een reddingsplan verzinnen want zo is Hij. 'Liefde maakt blind' heeft Satan wellicht gedacht. God zou door Zijn 'blinde' liefde voor mensen ongetwijfeld op enig moment naar het domein van de mens komen om die te redden. Dan zou Hij kwetsbaar zijn. Daarom moest hij dat domein in zijn macht proberen te krijgen. Als Hij dan kwam kon hij Hem in de val lokken. Die mensen waar God zo van hield zouden het perfecte lokaas zijn.

We weten hoe het is gelopen: het domein van de mens werd door de zondeval Satans terrein. Hij werd de 'god dezer eeuw'. Hij wachtte; eeuwen en eeuwen, duizenden jaren, tot God zou verschijnen. Hij zag het al voor zich: God Zelf, of Zijn Zoon, in een kwetsbare redderspositie in het domein waar hij als Vorst der duisternis alle touwtjes in handen had. Er was geen betere plek denkbaar om de God van het licht in de val te lokken. Hier lag zijn ultieme kans.

Ondertussen had Satan een paar duizend jaar de tijd om tussen en onder de woonplaatsen van mensen een web van leugens, manipulatie, verleiding, angst en macht te bouwen. In kinderlevens, in families, in generaties, rondom talenten, in religie. Hij bouwde in het domein van de mens een duister, ondergronds gangenstelsel van verleidingen, aanvallen, zonde, hoogmoed, egoïsme, schuld en dood – een netwerk vol tunnels, schijnuitwegen en valkuilen. Hij kon zich daardoor verschuilen in de uitspraken van een kind, in de gevoelens van genegenheid tussen mensen, in vriendschap of wat voor menselijks dan ook en dit listig inzetten om uiteindelijk God Zelf te verleiden. Als Hij tenminste zo gek was om Zelf mens te worden om de mensheid te redden. Hij kon een discipel of vertrouweling inzetten om zijn slag te slaan. Hij kon pijn, onbegrip, wanhoop en eenzaamheid gebruiken om een mens te verlokken tot verdovende zonden, bitterheid en onrechtmatig oordeel over zichzelf en anderen.

Zo zou hij de 'mensenzoon van God' zelf gevangen kunnen nemen met dezelfde valstrik als waarmee hij de eerste mens van God los had weten te peuteren. En definitief met Hem afrekenen. Dit plan kon niet mislukken. Perfect darkness. Een masterplan.

En Hij kwam.

Gods eigen Zoon daalde af. Niet als een flitsende superheld, niet met kracht of geweld, maar nota bene als een kwetsbare baby. Onderworpen aan honger, dorst, vermoeidheid, eenzaamheid, onbegrip, afwijzing en pijn. De kans was misschien nog wel groter dan Satan had gehoopt: God was werkelijk zo 'dwaas' om zelf mens te worden en zichzelf in die ongelofelijk kwetsbare positie te manoeuvreren. God nam daarmee het risico dat niet alleen de complete zichtbare wereld, maar ook de onzichtbare werkelijkheid uiteindelijk in Satan's handen zou vallen. Het enige wat hij moest doen was deze Zoon van God één keer laten struikelen. Dat moest lukken. Er was nog nooit een mens niet gestruikeld in alle duizenden jaren. Allemaal waren ze gevallen: Adam, Noach, Abraham, David, Salomo, ... ze bleken allemaal een zwakke plek te hebben. Ook de meest gelovige en integere mensen: hij had ze allemaal op hun knieën gekregen. Zelfs een man naar Gods hart, was extreem diep gevallen in moord en overspel. De kans dat deze Jezus overeind zou blijven staan was nihil. Een heel leven niet zondigen ... dat was een mission impossible.

De strategie was helder: de Zoon van God zélf in de val laten lopen. Eén misstap. Eén leugen. Eén daad van eigenbelang. Eén uitspraak of zinnetje of kleine knieval was genoeg. Dan zou zelfs de Zoon van God ongeschikt zijn als Redder en de mens definitief verloren. Dan zou hij, Satan, niet alleen heerser van de aarde en de zichtbare wereld zijn, maar zelfs met recht de hemel kunnen binnendringen als uiteindelijke overwinnaar.

Maar: het liep totaal anders.

In Jezus ontmoette Satan voor het eerst sinds Adam een mens die géén zonde toeliet. Geen compromis. Geen leugen. Geen verzet tegen de Vader. Geen eigenbelang. Geen begeerte. Geen ego. Zelfs toen Hij vanuit de duistere gangenstelsels van Satan bespeeld, verleid, verraden en gemarteld werd en aan een kruis gespijkerd, vernederd, bespot, gedood – bleef Hij zuiver. Geen haat. Geen wrok. Geen zonde. Geen bitterheid. Maar vergeving. Liefde. Trouw. Zuiverheid. Genade. Dát kwam tevoorschijn. Hoe hard Satan en alle demonen Hem ook sloegen, verleidden en kwelden.

De mission impossible werd werkelijkheid ...

Waar Adam faalde in de hof van Eden, overwon Jezus in de hof van Ghetsemane ...

Waar Adam faalde in de hof van Eden, overwon Jezus in de hof van Ghetsemane. Waar Adam zich stilletjes verschool tussen de takken en boomstammen, zei Jezus: 'Ik ben het' en liet zich openlijk kruisigen aan het ruwe bomenhout. Waar Adam zijn vrouw de schuld gaf, droeg Jezus de schuld van zijn bruid. Zodat zij voor altijd vrijuit kon gaan.

Satan rekende op zijn slimme en strategische logica, maar niet op de kracht van dwaze en voor hem naïeve Goddelijke Liefde. Dat Iemand zo radicaal, zo zichzelf vergetend, zo puur en heilig mens kon zijn (en blijven!) bestond in geen van zijn scenario's. Waarom niet? Hij kende dit zelf niet. Het was in zijn voorstellingsvermogen gewoonweg niet mogelijk dat Iemand alleen maar aan de ander zou denken. Onmogelijk. Dat God een keer zou komen – daar had hij vast op gerekend. Hij kende Hem immers. Maar dat Hij als kwetsbaar mens een heel leven lang tot zijn laatste adem volkomen zuiver vol liefde zou blijven, dat was niet in hem opgekomen. Hier was Iemand die sterker was dan hij. Hij moest buigen. Diep buigen. Definitief buigen.

Dát lieve mensen, beste lezer, is het evangelie. Gods kracht tot behoudenis. Voor mij. Voor jou. Het enige echte houvast in dit leven. Het houvast buiten onszelf. Grijp het. Zonder dat ben ik reddeloos verloren. Ik ben gevallen. Dat weet ik. En jij ook. Er is maar één weg: erken dat. En erken dat Jezus de Enige is die niet gevallen is. En erken dat je Hem nodig hebt om weer in verbinding met God te komen. Hij tilt je overeind en maakt alles goed. Het komt goed. Het is zelfs al goed.

Betekent dit dat alle gevolgen van zonden weg zijn? Nee. Zonden hebben consequenties. Zowel voor jezelf als voor je naasten. Dat kan een besef en verdriet zijn dat je je leven lang met je meedraagt. Het evangelie is niet in de eerste plaats goed nieuws omdat je leven er prettiger van wordt. Het is goed nieuws omdat het je leven, het lijden en de pijn van dit leven in een totaal ander perspectief plaatst: uiteindelijk komt het goed want Gods Liefde is sterker gebleken dan het alle kwaad bij elkaar.

De poorten van de zichtbare en onzichtbare wereld zijn niet alleen bezocht door Jezus; ze zijn overwonnen. In bezit genomen. De onmogelijke afstand is overbrugd. Jezus Christus – volkomen mens én volkomen God – heeft in ons domein, waar Satan alle macht had gekregen, de duisternis volledig ontmaskerd, tentoongesteld en diens macht definitief gebroken. Hij heeft er mee afgerekend. 'Het is volbracht.' De zweetdoek kon opgerold worden. De missie is volbracht. Doel behaald. De zichtbare wereld is geen gevangenis meer. Hij is erdoorheen gegaan. Voor jou. Voor mij. Om ons voor eeuwig thuis te brengen. De dood is overwonnen. Forever. De zonde is overwonnen. Alles. ... alles ... ? Ja alles! De Vredevorst heerst en regeert voor altijd! God die mens werd en niet viel. Ongelofelijk. Maar waar.

Dank U Heer Jezus. U alleen komt toe alle lof, alle eer. Er is niemand zoals U. Wij aanbidden U voor eeuwig.